Σελίδες

Η επίδραση της ακτινοθεραπείας στη σεξουαλική διάθεση των ασθενών


Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που θα διαγνωστούν με καρκίνο του μαστού είναι και εκείνο που σχετίζεται με την ερωτική επιθυμία και την ικανοποίηση τους. Είναι ένα πρόβλημα που συχνά μένει στην αφάνεια, αφού πολλές γυναίκες δεν το αναφέρουν στο γιατρό τους, αλλά και από την άλλη, πάρα πολλοί γιατροί δεν ασχολούνται με αυτή την πλευρά της ζωής των ασθενών τους.

Χωρίς να είναι το παν, ιδιαίτερα μετά από κάποια ηλικία, δεν παύει να αποτελεί ένα δείκτη καλής ζωής, στον οποίο θα πρέπει να δωθεί η δέουσα προσοχή.

Έχει διαπιστωθεί από πολυάριθμες μελέτες ότι η διάγνωση του καρκίνου, ανεξάρτητα από το που αυτός εντοπίζεται ή ποια μορφή και χαρακτηριστικά έχει, προκαλεί ένα σημαντικό ψυχολογικό στρες στις γυναίκες, που επηρεάζει καθοριστικά τις διαθέσεις και τη συμπεριφορά τους. Μεγάλη είναι και η επίδραση που έχει και στις σχέσεις τους με τα αγαπημένα πρόσωπα και το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζουν και εργάζονται.

Αυτές οι αντιδράσεις είναι αναμενόμενες και φυσιολογικές, όπως φυσιολογικά είναι και το αίσθημα θυμού, απογοήτευσης, απελπισίας, η απώλεια της εμπιστοσύνης στο εαυτό κ.ο.κ.

Πέρα, όμως, από τη διάγνωση της νόσου, επίδραση στην ψυχολογία και στην διάθεση των γυναικών έχουν και οι θεραπείες στις οποίες υποβάλλονται. Στην περίπτωση του καρκίνου στον μαστό, κορυφαίο γεγονός θεωρείται η απώλεια ή η παραμόρφωση του στήθους, γιατί έτσι αλλάζει σε «καίριο» σημείο η εικόνα που έχει για το σώμα της η κάθε γυναίκα.


Όμως, παρά την «τραγικότητα» που συχνά συνοδεύει περιγραφές γύρω από τη χειρουργική ( ιδιαίτερα γύρω από την μαστεκτομή) η πείρα έχει δείξει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των γυναικών μπορεί εύκολα να ξεπεράσει τις όποιες αρχικά αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα και γρήγορα να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση της ( που δεν σημαίνει ότι ήταν πάντα η καλύτερη. Πολλές γυναίκες δεν ζούσαν ευτυχισμένα και πριν τη διάγνωση της νόσου).

Η γυναικεία σεξουαλικότητα επηρεάζεται επίσης από τη διάγνωση της νόσου, αλλά και από τις θεραπείες που τη συνοδεύουν. Μπορεί να περισσότερο κρυμμένη από την αντίστοιχη των ανδρών, αλλά για την ίδια και το σύντροφο της είναι το ίδιο έκδηλη.

Πολλοί παράγοντες φαίνεται να επηρεάζουν την επιδείνωση της σεξουαλικής λειτουργικότητας των γυναικών. Η ηλικία, η πρότερη σχετική συμπεριφορά, η ποιότητα της σχέσης τους με τον σύντροφο τους, το σοκ που υπέστησαν από τη συνειδητοποίηση ότι πάσχουν από καρκίνο κ.α. Επιπρόσθετα ένας ακόμα επιβαρυντικός παράγοντας , όπως αναφέρθηκε, είναι και οι επιδράσεις που έχουν στο σώμα των ασθενών οι θεραπείες που εφαρμόζονται.


Εκτός από την χειρουργική, για την οποία έγινε αναφορά πιο πάνω, η χημειοθεραπεία και η ορμονοθεραπεία μπορούν να εμποδίσουν τη σεξουαλική ζωή επηρεάζοντας τη διάθεση, αλλά και προκαλώντας προβλήματα στον κόλπο ( ξηρότητα, ατροφία επιθηλίου) που καθιστούν την επαφή συχνά δυσάρεστη.

Η ακτινοθεραπεία στο στήθος, καθώς δεν επηρεάζει τα γεννητικά όργανα, φαίνεται να έχει μικρότερη αρνητική επίδραση. Βέβαια στο διάστημα της ακτινοθεραπείας και για μερικούς μήνες μετά υπάρχει μία ευαισθησία στο στήθος, εξαιτίας του ερεθισμού του από την ακτινοβολία και οι περισσότερες γυναίκες δεν αντέχουν το άγγιγμα του, γιατί τους προκαλεί πόνο. Και αυτή η δυσφορία μπορεί να εμποδίζει τη γυναίκα να νοιώσει άνετη και χαλαρωμένη, με συνεπακόλουθα αρνητικά αποτελέσματα στην ερωτική διάθεση της.

Φαίνεται, όμως, ότι οι περισσότερες γυναίκες καταφέρνουν με την πάροδο του χρόνου να ξεπεράσουν τα όποια προβλήματα και να αποκαταστήσουν την σεξουαλική ζωή τους ( αρκεί βεβαίως οι σύντροφοι τους να έχουν εποικοδομητικό ρόλο, στηρίζοντας τες κυρίως συναισθηματικά).
Τις παραπάνω απόψεις ενισχύει και μια πρόσφατη μελέτη που έγινε στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Πάτρας και δημοσιεύθηκε στο καλό ελληνικό περιοδικό Anticancer Research.

Kύριος στόχος των γιατρών που την πραγματοποίησαν ήταν να προσδιορίσουν τη συχνότητα και την κλινική πορεία της σεξουαλικής λειτουργίας και της κατάθλιψης σε ασθενείς με καρκίνο που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία.


48 άνδρες και 90 γυναίκες που υποβλήθηκαν για πρώτη φορά σε ακτινοθεραπεία, για να αντιμετωπιστεί καρκίνος του μαστού ή της πυέλου, συμπλήρωσαν ειδικά έγκριτα ερωτηματολόγια με τα οποία αξιολογείται η στυτική λειτουργία, η γυναικεία σεξουαλικότητα και η κατάθλιψη. Τα ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν πριν την ακτινοθεραπεία, στο τέλος της και 12 μήνες μετά. Συνολικά, η πλειονότητα των ασθενών (93,8% των ανδρών και το 80% των γυναικών) εμφάνισαν έντονη σεξουαλική δυσλειτουργία. Στην αρχή, πριν την ακτινοθεραπεία, οι άντρες ανέφεραν σοβαρή στυτική δυσλειτουργία που σχετιζόταν σημαντικά με την ηλικία. Ωστόσο, μόνο στη σεξουαλική επιθυμία η διαφορά ήταν σημαντική μεταξύ αρχής της ακτινοθεραπείας και 12 μήνες μετά το τέλος της. Στις γυναίκες, παρατηρήθηκε βελτίωση σε όλες τις παραμέτρους της σεξουαλικότητας τους στο διάστημα μεταξύ της αρχής της ακτινοθεραπείας και στους 12 μήνες μετά. Γυναίκες με νόσο σταδίου ΙΙΙ σημείωσαν τις χαμηλότερες βαθμολογίες στην αξιολόγηση σε όλες σχεδόν τις παραμέτρους της σεξουαλικότητας τους συγκριτικά με τις γυναίκες με νόσο σταδίου ΙΙ. Τέλος, αν και στο ένα τέταρτο των ασθενών καταγράφηκαν υψηλά επίπεδα κατάθλιψης, αυτή δεν φάνηκε να σχετίζεται με τη σεξουαλική λειτουργία.

Στο συμπέρασμα τους, οι μελετητές, αναφέρουν ότι το ποσοστό των ασθενών με καρκίνο που αισθάνονται κατάθλιψη και έντονη σεξουαλική δυσλειτουργία είναι σημαντικό, τόσο στη διάρκεια της ακτινοθεραπείας, όσο και στο επόμενο 12μηνο. Στην πυελική ακτινοθεραπεία η σεξουαλική λειτουργία επηρεάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό από oτι στην ακτινοθεραπεία του μαστού.


Πηγή: mastologia.blog.com